İngilizce Automatic Identification System kelimelerinin kısaltmışı olan AIS’in kelime anlamı, Otomatik Tanımlama Sistemi’dir. Temel olarak denizde seyir emniyetini ve güvenliğini artırır.

Basit olarak, karşıdaki geminin kimliğini belirten cihaz olarak nitelendirebiliriz. Diğer gemiler bu bilgileri görebileceği gibi, sahil istasyonları da bu bilgilere otomatik olarak ulaşabilir. Yani ana amaç, kimlik bilgisi. Bunun yanında tehlike sinyali, alarm gönderip alabilme özelliği, son 48 saatlik zaman, hız, pozisyon bilgilerini saklayabilme, son 15 günlük alarmları saklayabilme, kaza, yangın, sağlık problemlerinde bilgilendirme mesajları atabilme gibi ekstra özellikleri mevcut. AIS cihazı ana hatlarıyla GPS ve VHF ünitelerinden oluşur. GPS anteni aracılığıyla aldığı konum bilgisini yine kıyı istasyonları ve VHF anteni aracılığıyla yayımlayarak haberleşir. VHF anteni ile kıyı istasyonlarından denizciler için yayımlanan duyuruları alır. Ayrıca, her montaj sırasında cihaza girilmiş olan geminin çağrı işareti, eni, boyu, MMSI kimlik numarası, IMO numarası ve mevkiisi sahil istasyonları ve gemilerle paylaşılır.

Ayrıca, Denizcilik Müsteşarlığı’nın ek talebi olan kart okuyucu özelliğine de sahip. Bu özellik ÖTV’siz yakıt kullanan tekneler için tasarlanmış. Bu kart ÖTV’siz defter yerine geçecek olup teknelerin aldığı yakıtın miktarını, nereden, ne zaman alındığını, teknenin bu yakıtı ne kadar sürede tüketeceği gibi bilgileri sınıflandırmak için kullanılacak.

Geçen yıllarda IMO SOLAS kurallarına uygun Klas A modelleri tüm ticari teknelerde zorunlu oldu ve monte edildi. Ancak, şu anda başta kart okuyucu olmak üzere Denizcilik Müsteşarlığı’nın belirlediği ekstra teknik özellikler nedeniyle ithal Klas B AIS ürünleri pazarda yerini alamamakta. Cihazı bulundurmak zorunda olan tekneler, ilgili tarihlerde yerli üretim ve Denizcilik Müsteşarlığı onaylı cihazları satın almak zorundalar.

» Hangi Tekneler AIS Klas B Satın Almak Zorunda?
17 Şubat 2009 tarihli ve 27144 sayılı Resmi Gazete’de yayınlandığı şekliyle;

Ulaştırma Bakanlığı (Denizcilik Müsteşarlığı)’ndan:

OTOMATİK TANIMLAMA SİSTEMİ (AIS) KLAS-B CS CİHAZININ GEMİLERE DONATILMASINA VE ÖZELLİKLERİNE DAİR TEBLİĞDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ

MADDE 1 – 11/9/2007 tarihli ve 26640 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Otomatik Tanımlama Sistemi (AIS) Klas-B CS Cihazının Gemilere Donatılmasına ve Özelliklerine Dair Tebliğin 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı maddenin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

“(2) Aşağıdaki gemiler 1 Ocak 2010 tarihi itibariyle AIS Klas-B CS cihazı ile donatılmış olacaklardır;

a) Özel tekneler hariç sefer bölgesine bakılmaksızın 15 metreden büyük tüm ticaret gemileri, 15 metreden büyük yat işletme belgesi alarak faaliyette bulunan yabancı bayraklı yatlar ve 15 metreden büyük balıkçı gemileri,
b) Askeri gemiler hariç boyuna bakılmaksızın, kılavuz, römorkör, acente gemileri, tehlikeli yük taşıyan tüm gemiler ve arama kurtarma faaliyeti yürüten gemiler,
c) Köyceğiz Gölü, Dalyan Kanalında çalışan gemiler ile denizde çalışan açık güverteli sandal tipi yolcu motorları hariç olmak üzere, sefer bölgesine bakılmaksızın 12’den fazla yolcu taşıyan tüm yolcu gemileri.”

MADDE 2 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3 – Bu Tebliğ hükümlerini Denizcilik Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.